Is een arbeidsdeskundig onderzoek verplicht?

Wij krijgen nogal eens vragen over het arbeidsdeskundig onderzoek. Kris, onze arbeidsdeskundige, legt aan de hand van een drietalvragen de zin en onzin van een arbeidsdeskundig onderzoek uit.

Is een arbeidsdeskundig onderzoek verplicht?

Dit is een terechte vraag. Werkgevers gaan er vaak vanuit dat het wettelijk verplicht is en laten een onderzoek uitvoeren. In tegenstelling tot het inzetten van een arbodienst of bedrijfsarts, is het inschakelen van andere deskundigen niet verplicht. Nergens in de Wet Verbetering Poortwachter wordt de arbeidsdeskundige ook genoemd. Het antwoord op deze vraag is dus: nee, arbeidsdeskundig onderzoek is niet verplicht. Maar waarom zou je dit middel dan wel inzetten?

‍

Is een arbeidsdeskundig onderzoek nodig?

Dit is een betere vraag. De Wet Verbetering Poortwachter verplicht zowel de werkgever als werknemer om de nodige inspanningen te leveren op het gebied van re-integratie. Daarbij hoort het zoeken naar geschikte arbeidsmogelijkheden. Dit kan een lastig traject zijn, zeker als het niet duidelijk is wat de vooruitzichten zijn.

Op welke manier er gezocht moet worden, staat ook nergens beschreven. Hier zijn de partijen vrij in. Echter, moeten zij de uitgangs- en standpunten van de gekozen richting in het re-integratietraject aan het eind van de wachttijd wel verdedigen bij het UWV. Hoewel het arbeidsdeskundig onderzoek dus wettelijk niet verplicht is, is de kans groter dat de werkgever in de problemen komt indien hij dit niet laat uitvoeren. Het UWV ziet het namelijk als toegevoegde waarde in het traject, omdat het inzicht geeft in de kansen en beperkingen van de werknemer, vooral binnen de eigen organisatie. Er is ook geen standaard moment in het verzuimproces waarop een arbeidsdeskundig onderzoek zou moeten  plaatsvinden. Dit maakt, dat er vaak lang gewacht wordt, voordat dit middel wordt ingezet. Als het laat plaatsvindt in het traject, is de kans groter dat de mogelijkheden onvoldoende in kaart worden gebracht, waardoor het UWV dan kan constateren dat er kansen zijn gemist.

‍

Is een arbeidsdeskundig advies bindend?

Dit is ook een logische vraag. Het antwoord op deze vraag is wederom: nee, een arbeidsdeskundig advies is niet bindend. Het is een mooi instrument om de mogelijkheden van werknemer te onderbouwen en (on)mogelijkheden bij de werkgever in kaart te brengen. Uiteindelijk maakt de werkgever een beslissing in de re-integratierichting; men hoeft zich niet te houden aan het advies.

‍

Waarom dan wel een arbeidsdeskundig onderzoek laten uitvoeren?

Zonder arbeidsdeskundig onderzoek is het richting het UWV moeilijker om aan te tonen dat je als werkgever de arbeidsmogelijkheden van werknemer goed onderzocht hebt. Het komt weleens voor dat de werkgever een loonsanctie krijgt, omdat deze geen arbeidsdeskundig onderzoek heeft laten verrichten. Het niet uitvoeren van arbeidsdeskundig onderzoek vormt echter geen grondslag voor het opleggen van de sanctie; het is immers niet verplicht. Het missen van kansen echter, is wel een reden voor een loonsanctie, welke door inzet van een arbeidsdeskundige vaak voorkomen had kunnen worden. Een arbeidsdeskundige kan door zijn of haar kennis en kunde aangeboden werkzaamheden beoordelen op belasting. Hierdoor kan er een weging worden gemaakt tussen de belastbaarheid van de medewerker en de belasting van de aangeboden werkzaamheden.

‍

Vragen over een arbeidsdeskundig onderzoek?

Mocht jouw vraag niet beantwoord zijn, stuur Kris gerust een mail kris@vitaalarbo.nl.

We hebben ook een whitepaper waarin we uitgebreid ingaan op het proces van een arbeidsdeskundig onderzoek. In deze whitepaper vindt je onder andere informatie over de vragen die een arbeidsdeskundige beantwoordt om tot een advies te komen, evenals een overzicht van alle concrete stappen. Je vindt ook richtlijnen over wanneer het verstandig is om een arbeidsdeskundig onderzoek in te zetten en wanneer niet.

‍

‍